E-ticaret nedir?
E-ticaret, 1990’lı yılların ortasından itibaren, internet üzerinden web siteleri aracılığıyla çeşitli ödeme yöntemleriyle beraber ürün ya da hizmet satılmasını sağlayan bir alışveriş yöntemidir.
E-ticaret sayesinde, fiziki ortamda gerçekleşen alışveriş süreci, internet üzerinden de gerçekleşebiliyor. Böylelikle şirketler, sadece belli bir konuma bağlı kalmadan, e-ticaret sitesi aracılığıyla Türkiye’nin ya da dünyanın herhangi bir yerindeki tüketiciye ulaşarak, ürünlerini satabiliyor.
Online mağaza ile fiziki mağaza arasındaki farklar nelerdir?
Online mağazarlar, fiziki mağazalara kıyasla daha farklı bir yapıdadır. Kullanıcılar ürünleri internet sitesinden görür, buradaki fotoğraflar ve ürün açıklamaları üzerinden ürünler hakkında bir bilgi sahibi olurlar. Tüketici bir ürünü satın almaya karar verdiğinde, ürünü e-ticaret sitesi üzerinden satın alır ve sonrasında da şirket, siparişi verilen ürün ya da ürünler, tüketiciye kargo ile gönderir. Bu süreçte tüketiciler internet üzerinden kredi kartı, havale ya da kapıda ödeme gibi yöntemlerle ödeme işlemlerini gerçekleştirirler.
Fiziki mağazalarda tüketiciler doğrudan bir satış görevlisi ile iletişimde olurlar; ürünleri deneme ve yakından görme fırsatı bulurlar. Ancak e-ticarette böyle bir durum söz konusu değildir. Fakat teknolojinin gelişmesi ve tüketicilerin satın alma alışkanlıklarının değişmesi, iade ve kargo süreçlerinin kolaylaşması, tüketicilerin internet üzerinden daha fazla sipariş vererek, e-ticaret hacminin büyümesinde önemli bir rol oynuyor.
E-ticaret iş modelleri nelerdir?
B2B (Şirketten şirkete satış): B2B toptan satışlar için kullanılan iş modellerinden biri. İşletmeden işletmeye satış yapılan bu iş modelinde, tüketicilere ürün satışı yapan firmalar, toptan satış yapan firmalardan toplu bir şekilde ürün satın alması yapabilirler.
B2C (Şirketten tüketiciye satış): E-ticaretin en popüler iş modellerinden biri B2C’dir. İşletmeler kendi ürünlerini ya da tedarik ettikleri ürünleri, kendi e-ticaret siteleri üzerinden son kullanıcıya satış yaparlar.
C2C (Tüketiciden tüketiciye satış): İnternet üzerinde tüketicilerin kendi aralarında satış yapmaları da C2C olarak tanımlanan bir iş modelidir. İkinci el ürün satışının yapıldığı platformlar bu iş modeline örnek olarak gösterilebilir.
E-ticaretin türlerine baktığımızda ise farklı alternatifleri de ele almak gerekiyor.
Dikey e-ticaret: Dikey e-ticaret, sadece belli bir kategoriye odaklanılarak ürün satışının yapılmasıdır. Burada niş bir hedef kitleye yönelik çalışmalar yapılır. Örneğin sadece erkek ayakkabı satışı yapan bir e-ticaret sitesi, niş bir hedef kitleye ulaşacaktır ve ürün seçenekleri olarak da dikey bir pazarda yer alır.
Yatay e-ticaret: Yatay e-ticarette ise geniş bir hedef kitlesine ulaşılma şansı bulunur. Firma, birçok farklı kategoride geniş bir ürün yelpazesine sahip olabilir. Örneğin, tekstil ürünlerinden, mutfak araç gereçlerine, bahçe ürünlerinden, elektronik eşyalara kadar geniş bir ürün yelpazesi olan bir e-ticaret firması yatay e-ticaret işletmesine örnek olarak gösterilebilir.
İnternetten stoksuz satış (Dropshipping): Stoksuz satış, farklı tedarikçilerle anlaşarak, onların ürettikleri ürünleri kendi e-ticaret sitenizde herhangi bir stok tutmadan satış yaptığınız e-ticaret türüdür. Bu iş modelinde firmalar, XML ile ürünleri, tedarikçilerin sitelerinden çekerler; ancak kendi siteleri üzerinde satış yaparlar. Ürün sipariş edildiğinde, tedarikçi sipariş edilen ürünü müşteriye gönderir. Burada yapılan anlaşmalara göre tedarikçi firma, satışı yapan firmanın kargo paketiyle de gönderim yapabilir.